Największą dumą miasta jest niewątpliwe zespół dworca kolejowego, mówiący wiele o przeszłości miast i związany w sposób nierozerwalny z historyczną genezą miejscowości. Stanowi też jeden z elementów dziedzictwa kulturowego, kształtujący świadomość i pamięć historyczną mieszkańców miasta i  regionu. Jego niepowtarzalność związana jest z funkcjami, które spełniał znajdując się na rosyjsko-pruskiej stacji granicznej.

Pierwotny budynek dworca w Aleksandrowie wzniesiony w latach 1860-1862 był znacznie mniej okazały niż dziś. Mimo to, w jego wnętrzu znalazły się pomieszczenia przeznaczone na biuro ruchu drogi żelaznej, stacja telegrafu międzynarodowego, sala rewizji celnych, urząd pocztowy, a także bufety, wygodna poczekalnia oraz pokoje gościnne. W niespełna dwa miesiące po oddaniu nowej linii kolejowej w Królestwie Polskim wybuchło powstanie styczniowe. Dworzec aleksandrowski stał się mimowolnym świadkiem jednego z najważniejszych sukcesów dyplomatycznych rządu powstańczego. W lutym 1863 r. zaangażowani w powstańczą konspirację Jan Karłowicz oraz pracownik komory celnej Konstanty Adamowicz przejęli na stacji w Aleksandrowie tekst tajnej korespondencji dyplomatycznej mówiącej o zawarciu przez Rosję i Prusy układu o współdziałaniu przeciwko polskiemu powstaniu. Publikacja dokumentu przez Rząd Narodowy okazała się dużym sukcesem propagandowym, kompromitującym Prusy i Rosję na arenie międzynarodowej.

Niezwykle okazały wygląd budynek zawdzięcza wizycie cara Aleksandra II. Istniejący klasycystyczny gmach dworca rozbudowano w stylu neorenesansu francuskiego i luksusowo wyposażono dla potrzeb cara i jego dworu. Powstało wówczas okazałe południowe skrzydło.
W północnym zaś umieszczono reprezentacyjne „apartamenty dworskie” czyli komnaty dla dostojnych gości tzw. „carskie pokoje” charakterystyczne dla dworców pierwszej klasy. W dniu 4 września 1879 r. w apartamentach tych car przyjął cesarza niemieckiego Wilhelma I. Niezależnie od tego wydarzenia stacja kolejowa funkcjonowała jako bardzo ważny „port lądowy" na granicy Królestwa Polskiego i Rosji z  Prusami. Dysponowała luksusową obsługą pasażerów oraz była miejscem, przez które przewożono wielkie ilości towarów. W okresie międzywojennym zlikwidowano granicę państwową a dworzec stracił na swym znaczeniu, stając się prowincjonalnym przystankiem kolejowym.

Wspaniała architektura budowli już od dawana stanowiła inspirację dla miejscowych artystów takich jak Edward Stachura czy Maria Danilewicz Zielińska.